Mülakatlarda STAR Tekniği

İşe alım süreçlerinden birisi olan mülakatlar, birçoğumuzu germekte ve gözünü korkutmaktadır. Peki bu gerginliklerden ve korkularınızdan büyük ölçüde kurtulabilirsiniz desem, ne derseniz? Bu yazımızda daha çok yetkinlik bazlı mülakatlarda kullanılması tercih edilen “STAR” tekniğinden sizlere bahsedeceğim. STAR tekniği sayesinde, hem mülakat esnasında kendinizi rahat hissedebilecek, hem de sizi mülakata alan kişilere istedikleri cevapları hızlı bir şekilde verebileceksiniz. Bu teknik sayesinde mülakattan çıktıktan sonra “Bundan bahsetmeyi unuttum yaa!” gibi keşkeler yaşamayacaksınız. Gelin hep beraber STAR tekniği nedir ve nasıl kullanılır yazımızda inceleyelim.

STAR Tekniği Nedir?

Daha çok yetkinlik bazlı mülakatlarda tercih edilen bu teknik belirli İngilizce kelimelerin baş harflerinin birleşmesi ile oluşturulmuştur. Bunlar Situtaion, Task, Action ve Result kelimeleridir. Peki STAR tekniğinin tanımına geçmeden önce yetkinlik bazlı mülakat nedir biraz bu konudan bahsedelim.

Yetkinlik bazlı mülakatlar işe alım yapacak olan şirketin, alacağı yeni personeller için bir pozisyonu belirlemesi ve alacağı kişilerde belirli yetkinlikler aramasıdır. Örnek vermek gerekirse, şimdilerde hangi iş ilanına bakacak olsak; problem çözme becerileri yüksek, analitik düşünme yeteneğine sahip, sunum ve iletişim becerileri gelişmiş, ekip çalışmasına yatkın olmak gibi özellikler adaylardan istenmektedir. Yetkinlik bazlı mülakat için bunun gibi özellikler istenilen mülakatların genel tanımıdır diyebiliriz. Yani neredeyse artık her işe alım mülakatı için yaygınlaşmış bir tanımdır. Yukarıda bahsettiğimiz özellikleri ve cevapları, sıralı, düzgün ve objektif bir şekilde sizi işe alacak olan firmaya iletebileceğiniz tekniğin ismi de STAR tekniğidir.

STAR tekniğinin mantığı, geçmişte yapmış olduğunuz projeleri ve çalışmalarınızı, bunları yaparken belirlediğiniz iş yapış şeklinizi, sonuca ulaşırken karşılaştığınız zorluklarla nasıl baş edebildiğinizi aktarırken aynı zamanda gelecekte de yapacağınız işlerde benzer sonuçları alabileceğinizi göstermenin temeline dayanır. Kısaca sizi gireceğiniz mülakat için hazır ve özgüvenli bir hale getirir.

STAR tekniğini biraz daha iyi kavramak için, adını oluşturan kısaltmalarımızı açalım ve 4 ana kavramımızı inceleyelim.

STAR Tekniğinin Kavramları

Situation (Durum): Geçmişte bulunduğunuz bir projede ya da çalışmanızda, ekip olarak karşılaştığınız bir problemi, durumu, mümkün olduğunca spesifik ve somut olarak karşı tarafa aktarın. Bu sorun ekibinizden, çevresel sorunlardan veya bağımsız olarak yaşadığınız herhangi bir olaydan kaynaklanabilir. Özetle ilk kısımda öznel olarak durumun, sorunun tanımı yapılır.

Task (Görev): Tanımladığınız ve belirlediğiniz sorunu çözüme kavuşturma yolunda üstlendiğiniz görevi kapsar. Mesela ekipte bulunan iki arkadaşınızın bir anlaşmazlığı çözmelerine yardımcı olmak veya proje içerisinde yetişmesi gereken bir işe kimsenin destek olmak istememesi örnek gösterilebilir.

Action (Eylem): Üstlenmiş olduğunuz görevde yaptıklarınızı detaylı olarak anlatacağınız bölüm burasıdır. Aldığınızı sorumluluğu tamamlarken nasıl bir yol izlediniz, siz bu görevi gerçekleştirirken ekip arkadaşlarınızın davranışları neydi, olaya yaklaşımınız nasıldı gibi sorulara cevap verebilirsiniz. Bu kısımda “biz” dilinden ziyade “ben” dilini tercih ediniz. Mülakatta odak noktası sizsiniz ve dikkatleri üzerinizde tutmanız karşı tarafın sizleri olayların merkezinde görmesine yardımcı olur.

Result (Sonuç): Gerçekleştirdiğiniz eylemin ve tamamlamış olduğunuz görevlerin sonuçlarını, bu sorunlar neticesinde ne gibi şeyler öğrendiğinizi, edindiğiniz tecrübeleri anlatabilirsiniz. Yine burada da detaylı ve spesifik olmak önemlidir.

STAR tekniğini kullanırken yukarıda bahsettiğimiz başlıklara vermiş olduğunuz cevaplara göre belirli çeşitleri de vardır.

STAR Tekniği Çeşitleri

STAR tekniğinin 3 farklı çeşidi vardır. Bunlar “Tam STAR”, “Kısmi STAR” ve “Sahte Star”dır.

Tam STAR: Tüm sorulara eksiksiz ve doğru cevapların verilmiş olduğu en sağlıklı tekniktir. Eğer bu tekniği uyguladıysanız sizi mülakata almış olan kişiler tarafından birçok özelliğinizin fark edildiğinde, o şirkette işe girmiş olduğunuz takdirde yapacaklarınıza kadar pek çok şeyi çözümlediklerinden emin olabilirsiniz.

Kısmi STAR: Yukarıda bahsetmiş olduğumuz kavramlardan herhangi bir tanesinin bile anlatılmadığı ve cevaplandırılmadığı tekniktir. Bilinçli veya bilinçsiz olarak gerçekleştirmiş olabilirsiniz fakat bu noktada hiç korkmanızı gerektiren bir şey yoktur. Sizleri mülakata alan kişi/kişiler yetkin ve tecrübeli çalışanlar ise, anlatmış olduğunuz olayda ve hikayedeki eksik kısımları anında fark ederek, anlatımınız bittiğinde size takip soruları yöneltirler ve böylelikle eksiğinizi tamamlarsınız.

Sahte STAR: Belirtmiş olduğumuz kavramlardan herhangi bir tanesine dahi bilinçli veya bilinçsizce doğru olmayan, varsayımsal veya ideal olmasını düşündüğünüz cevabı vermeniz takdirinde gerçekleştirdiğiniz tekniktir. Sahte STAR tekniği sizin hakkınızda karşı tarafa yanlış fikirler ve düşünceler verebilir. Dürüstlükten ve şeffaflıktan uzak olması ise, karşı tarafın ‘siz’ olmayan ‘sizi’ reddetmesine veya işe almasına sebep olur. Diğer mülakat yazılarımızda da bahsettiğimiz gibi “Dürüstlük”, sizi işe alma potansiyeli olan şirket için en doğru analizin yapılmasına yardımcı olan en önemli unsurlardan birisidir. Unutmayalım ki geçmişte yapmış olduğumuz hatalarımızın veya CV’lerimizdeki eksiklerimizin hep bi’ telafisi/öğretisi vardır 🙂