Makine Mühendisliği Nedir? Makine Mühendisi Ne İş Yapar?

Oldukça tercih edilen; 4 yıllık sayısal bir bölüm olan makine mühendisliği hakkında tüm sorulara cevap bulmak adına kaydırmaya devam edin.

Makine Mühendisliği Nedir?

Makine mühendisliği, çalışmalarını hareket, enerji ve kuvvet prensiplerini kullanarak analiz eden, mekanik sistemlerin tasarımı, üretimi ve bakımı için fizik ve malzeme bilimi ilkelerini uygulayan bir mühendislik disiplinidir. Makine ve aletlerin tasarımı, üretimi ve işletimi için ısı ve mekanik güç üretimi ve kullanımını içeren mühendislik dalıdır. Bu tasarımların rekabetçi bir maliyetle güvenli, verimli ve güvenilir bir şekilde çalışması sağlanmaktadır. En eski ve en geniş mühendislik disiplinlerinden biridir. Makine mühendisliğinin çalışmaları okyanus diplerinden uzaya kadar değişmektedir.

Makine mühendisliği, problem çözme tekniklerini kullanma ve bunları bir nesnenin tasarımına ve üretimine uygulama sanatıdır. Bu noktada da fark yaratırlar. Çünkü makine mühendisleri insan ihtiyaçlarını karşılamak için yeni ve faydalı teknolojiler yaratmaya odaklanırlar. Modern yaşamdaki hemen hemen her ürün veya hizmet, bir şekilde bir makine mühendisi tarafından insanlığa yardım etmek için üretilmiştir. Bu uğraşlar, günümüzün sorunlarının çözülmesini ve sağlık, enerji, ulaşım, dünyadaki açlık, uzay araştırmaları, iklim değişikliği ve daha pek çok alanda gelecekteki çözümler üretmeyi içermektedir.

Makine Mühendisi Ne İş Yapar?

Makine mühendisleri hayal edebileceğimizden çok daha fazla alanda faaliyet göstermekteler. Basitçe söylemek gerekirse hareket eden her şeyle ilgilenirler. Makine mühendisleri enerjinin üretimi, dağıtımı ve kullanımı ile ilgilenirler; imalat sistemlerinin otomasyonu ve kontrolü, makinelerin tasarımı ve geliştirilmesi, malzemelerin işlenmesi ve çevre sorunlarına çözümler üretilmesi gibi konular üzerine çalışırlar.
Makine mühendisleri genel olarak aşağıda yer alan işleri yaparlar;

1. Mekanik ve termal cihazların belirli bir sorunun çözülmesine nasıl yardımcı olabileceğini görmek için sorunları analiz ederler
2. Analizleri ve bilgisayar destekli tasarımı kullanarak mekanik ve termal cihazları tasarlar veya yeniden projelendirirler
3. Hatalı çalışmayı bulmak ve çözüm önerileri sunmak için ekipman hatalarını veya zorluklarını araştırırlar
4. Tasarladıkları cihazın prototiplerini geliştirir ve test ederler
5. Test sonuçlarını analiz ederler ve tasarımı veya sistemi gerektiği şekilde değiştirirler
6. Cihazın üretim sürecini denetlerler

Detaylandıracak olursak makine mühendisleri uygun fiyatlı ve kullanışlı mekanik sistemlerin, gaz ve buhar türbinlerinin, pistonlu kompresörlerin, soğutma, ısıtma, havalandırma sistemlerinin, içten yanmalı motorların, nükleer reaktörlerin tasarımı, geliştirilmesi ve üretimi ile uğraşırlar.

Makine Mühendisliği Dersleri Nelerdir?

Makine mühendisliği okuyan öğrencilerin hepsinin aldığı dersler hemen hemen aynıdır. Sadece okullar arasında ufak farlılıklar olabilmektedir. İlk yıllarda genel anlamda mühendisliğin ne olduğunun anlaşılabilmesi için temel mühendislik dersleri olan matematik, fizik, kimya gibi dersler alınır. Sonrasında ise mukavemet, dinamik, diferansiyel denklemler, imalat işlemleri, malzeme bilimi, sıvı mekaniği, termodinamik, elektrik ve elektroniğin temelleri, motorlar, turbo makineleri, bilgisayar bilimleri tanıtımı gibi alınan bölüm dersleri sayesinde öğrenciler makine mühendisliğini derinlemesine öğreniyorlar.

Makine Mühendisleri Hangi Sektörlerde Çalışırlar?

Makine mühendisleri fabrika ve şantiyelerde, santrallerde, araştırma merkezlerinde çalışabilirler. Makine mühendisleri; köprü, baraj gibi büyük projelerden, en küçük bir aracın üretildiği yerlere kadar uzanan geniş bir alanda çalışma olanağına sahiptirler.
Hemen hemen her fabrika makine mühendisi çalıştırır. Bu sebepten dolayı çalışabildikleri sektörler de oldukça fazladır. Bunların bazılarını sizler için aşağıda derledik.

• Enerji
• Havacılık
• Isıtma-Havalandırma
• İklimlendirme
• Otomotiv
• Sanayi
• Savunma
• Tesisat
• Uzay
• Üretim
• Biyomedikal

Makine Mühendisliği Çalışma Alanları Nelerdir?

Farklı makine mühendisliği alanları, iş fonksiyonları açısından çeşitli şekillerde bölünebilir. En yaygın olanları sizler için derledim;

AR-GE: (Araştırma-Geliştirme). İnsanların ihtiyaçları için yeni çözümlerin keşfedilmesi veya eski yöntemlerin geliştirilmesi.

Enerji: Enerjinin nasıl üretildiğinin, depolandığının ve taşındığının planlaması. Doğal gaz, petrol ve alternatif enerji gibi elektriksel güç üreten ve dağıtan işletmeler, yakıt açısından daha verimli otomobiller, motorlar ve cihazlar geliştirmek için makine mühendislerini tercih ederler.

Pazarlama: Yeni veya değiştirilmiş bir ürüne olan ihtiyacın belirlenmesi ve ürün kullanılabilirliğinin, pazar boyutunun, maliyet yapısının, kârlılığın ve dağıtım kanallarının hesaplanması.

Üretim : Hammaddenin kullanılarak ürünlerin üretilmesini sağlayan makinelerin geliştirilmesi. İşletme verimliliğini artıran makineler ve sistemlerin tasarlaması ve inşa edilmesi.

Ürün Tasarımı: Biyomedikal cihazlardan benzinle çalışan motorlara kadar değişen ürünlerin tasarlanması ve geliştirilmesi.

Sistem Yönetimi: Enerji santrali gibi büyük bir sistemin operasyonlarının ve orada çalışan insanların denetlenmesi.

Yukarıda bahsedilen alanlara ek olarak akademik, finans, insan kaynakları, kalite, satış, lojistik ve daha birçok alanda çalışmaktadırlar.

Makine Mühendisliğinin Aldıkları Bazı Ünvanlar;

Çok çeşitli alanlarda çalışsan makine mühendisleri çalışma hayatları boyunca farklı ünvanlara sahip olurlar. İşte onlardan bazıları;

• Araştırma Geliştirme/ AR-GE Mühendisi 
• Doçent / Profesör
• Kalite Güvence Mühendisi
• Makine Bakım Mühendisi
• Makine İmalat ve Tasarım Sorumlusu
• Makine Mühendisi
• Proje Mühendisi
• Proje Satış Mühendisi
• Saha Mühendisi
• Satın Alma Mühendisi
• Satış Pazarlama Mühendisi
• Üretim Müdürü
• Üretim Mühendisi

Makine Mühendisliği Maaşları

Alınan maaşlar çalışılan şirkete ve pozisyona, yaşanılan şehre göre farklılıklar göstermektedir. Sizinle ortalama verileri paylaşıyor olacağız. Genel tabloya bakarsak makine mühendisliği maaşları 2.500-6.000 TL arasında değişiyor. Meslek hayatınızda kendinizi geliştirdikçe ve bir mühendis olarak fark yaratmaya devam ettiğiniz sürece bu ortalamanın üzerine rahatlıkla çıkabilirsiniz. Bu konuda sınırı siz koyuyorsunuz diyebiliriz.
Kariyer.net verilerine göre alınan maaşlar şu şekildedir;

Keşfet: Makine Mühendisliği Maaşları 2020

Makine Mühendisliği İş İmkanları

Makine mühendisliği için oldukça geniş bir yelpazede iş imkânı vardır. Bunun sebebi hayatın içindeki ürün ve unsurların üretiminde rol almasıdır. Kamu sektöründe ve özel bir sektörde çalışabileceği gibi aynı zamanda eğitimlerini devam ettirip akademisyen olma şansı da vardır. Örnek olarak imalat, konstrüksiyon, enerji, havacılık, ar-ge, iklimlendirme, ısıtma ve tesisat, otomotiv ve ev aletleri gibi alanlarda çalışabilirler. Bu kadar fazla alanda çalışabiliyor olması bir makine mühendisine ayrıca sektörler arası geçiş yapma şansı da tanıyor. Bu da demek oluyor ki mezun olduktan sonra bir makine mühendisi kendini yeterli seviyede geliştirmiş ise kolaylıkla iş bulabilir.

Makine Mühendisliği Dalları

Makine mühendisliği seçtikten sonra çalışılabilecek bir sürü alan var. Doğru alanı bulabilmek için Makine mühendisliği anabilim dallarını incelememiz daha doğru olur. Bu dallar: Enerji anabilim dalı, termodinamik anabilim dalı, konstrüksiyon ve imalat anabilim dalı, makine teorisi ve dinamiği anabilim dalı.

1. Enerji Anabilim Dalı

Elektrik enerjisine ihtiyacımız her geçen gün artmakta.  Bu enerjiyi termik ve hidroelektrik santraller aracılığı ile üretilmekteyiz. Aynı zamanda günden güne enerji ihtiyacı ve isteği de artmaktadır fakat enerji kaynakları da hızla azalmaktadır. Yeni enerji kaynakları ve kaynakların daha efektif kullanılması için enerji anabilim dalı oldukça önemlidir.

2. Termodinamik Anabilim Dalı

Termodinamik, enerji bilimi olarak ifade edilir. Çalışma alanları ısı ve güç üzerinedir. Termodinamik birçok alanın içinde devreye girer örneğin uçaklarda, buzdolaplarında, kalorifer ve klimalarda termodinamikten yararlanılır. 

3. Konstrüksiyon ve İmalat Anabilim Dalı

İmalat, tasarım ve modellemeyi kapsayan anabilim dalıdır. Makine mühendisliği sistemlerin tasarlanması, modellenmesi ve analizini de kapsar. Tasarımın düşük maliyetli, yüksek verimli ve güvenli olması önemlidir. İmalat, tasarım ve modelleme alanında çalışmak isteyen mühendisler bu alana yönlenebilir.

4. Makine Teorisi ve Dinamiği Anabilim Dalı

Bu anabilim dalı, makine alet ve cihazların bilimsel ve matematiksel esaslar temel alınarak tasarlanıp modellenmesi ve analiz ve sentez yöntemlerinin kurulması esasına dayanır. Bu anabilim dalını makine mühendisliğinin en geniş dalı olarak da söyleyebiliriz. Bu dalın içinde Makine Dinamiği, Savunma Sanayii, Taşıt Tekniği, Otomatik Kontrol gibi daha birçok çalışma alanı bulunur.

Makine mühendisliği hangi üniversitede okunmalı?

YKS başarı sıralamasına göre makine mühendisliği bölümünde en iyi 10 üniversite şu şekildedir:

• Koç Üniversitesi
• Boğaziçi Üniversitesi
• İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
• Orta Doğu Teknik Üniversitesi
• TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi
• Özyeğin Üniversitesi
• İstanbul Teknik Üniversitesi
• Hacettepe Üniversitesi
• Türk-Alman Üniversitesi
• Yıldız Teknik Üniversitesi

Makine mi, Makina mı?

Yazımın sonuna gelmişken o meşhur tartışma konusuna değinmek istiyorum.  Makine mi yoksa makina mı? Ne şekilde yazıldığı uzun soluklu tartışmalar yaratmış fakat hangisinin doğru olduğu halen netlik kazanabilmiş değildir.

Kelimenin kökenine inersek İtalyanca macchina kelimesinden türetilmiş olduğunu görmekteyiz. Osmanlıca’da makina olarak kullanılmaktaydı.  Ancak Türk Dil Kurumu 1965’te imla kılavuzlarında makina kelimesinin makine biçiminde yazılmasına karar verdi.

Ülkemizdeki üniversitelerde bu konuda ciddi bir karmaşa görülmektedir. Türkiye’nin en önde gelen üniversitelerinin büyük bir çoğunluğunda terim “makina” olarak geçmektedir. Bazı üniversitelerde ise ” makine” sözcüğünü tercih edilmektedir. Her iki kullanıma da rastladığımız üniversiteler de bulunmaktadır.

Bunların yanında meslek kuruluşları açısındansa daha büyük bir fikir birliği bulunmaktadır. Örneğin Türkiye Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) altındaki mühendislik odası, makina sözcüğünü tercih etmektedir: TMMOB Makina Mühendisleri Odası. Benzer şekilde, Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (KTMMOB) de Makina Mühendisleri Odası’nı tercih etmektedir.

Bu tarz durumlarda genelde TDK baz alındığı için ben yazımda “makine” kelimesini kullanmayı tercih ettim. 

Keşfet: Mekatronik Mühendisliği Nedir? Mezunları Ne İş Yapar?

Keşfet: Otomotiv Mühendisliği Nedir? Mezunları Ne İş Yapar?

Keşfet: Makine Mühendisliği Programlarına Taban Puanına Göre Yerleşen Son Kişinin Netleri